تاثیر کرونا بر آینده فروش نفت

 تاثیر کرونا بر آینده فروش نفت
کدخبر : 10050

به نظر شما تاثیر کرونا بر آینده فروش نفت چه خواهد بود؟

گفتار اول:

از دیدگاه بنده برای پاسخ به این سوال ابتدا باید با کمک نگاهی کلیگرا جریان اصلی شناسایی شود تا بتوان در تقابل هر پدیده ای با آن، با تقریب برآیند تقابل را پیش بینی نمود. جریان اصلی، تغییر نیازهای بشر به واسطه ظهور تکنولوژی های نو به عرصه خصوصی و اجتماعی بشر است. این تغییرات به گونه ای شکل و میزان نیازها را تغییر داده که دیگر نفت به عنوان کالایی منحصراً تعیین کننده در حیات صنعتی بشر مطرح نیست. کافی است مقایسه ای بین میزان دارایی های شرکتهای بزرگ نفتی با غولهای اقتصادی نوظهور غیر نفتی مانند شرکتهای نرم افزاری مایکروسافت، کمپانی تسلا، فیس بوک و ... داشته باشیم. شکل نیاز ها و به تبع آن بازارهای رفع نیاز دچار تغییر و پیچیدگیهایی شده است که با ظهور انرژی های نو/ تجدید پذیر روز به روز وابستگی بازارها به نفت را کم رنگ تر از پیش می سازد. این روند، کلیت محتوم بازار نفت می باشد که همراه یا به تبع افزایش چشمگیر عرضه نفت توسط کشورهای آمریکا و روسیه –درمقایسه با کشورهای عضو اوپک- سبب کاهشی قیمت نفت در جهان و به ناچار تلاش ابر قدرتهای سنتی جهان در تصاحب بیشترین سهم از این بازار رو به زوال میباشد. در این گیر و دار آنچه مسلم است ترکیب افزایش تولید نفت با رقابت برای داشتن بیشترین سهم در فروش آن سبب کاهش تدریجی بهای نفت در سالهای آینده می گردد. گرچه در این میان تفاوت ویژگی انواع نفت خام با طراحیهای صورت گرفته در پالایشگاههای خریداران آن و همچنین میزان تقاضای فرآورده های نفتی از جمله بنزین و ... سبب افزایش تفاوت در قیمت انواع نفت می گردد.

 گفتار دوم:

با توجه به فرضی که در گفتار پیشین مطرح گردید، جهانی شدن بیماری covid-19 سبب کاهش شدید تقاضا و به تبع آن افت شدید تولید در سراسر جهان، البته در کوتاه مدت گردیده است. آنچه مسلم است با توجه به همسو بودن بردار کلی نزولی قیمت نفت و همچنین کاهش تقاضا برای آن به دلیل کاهش تولید در سراسر جهان، تاثیر covid-19 به صورت سقوط بی سابقه قیمت نفت خود را نشان داد. البته همانطور که گفته شد این موضوع به دلیل متاثر شدن جوامع از شوک covid-19 بوده که انتظار می رود به مرور از سرعت سقوط کاسته شده و قیمت نفت بر مدار پیشین خود –البته مدار نزولی بلند مدت- بر گردد.

 به طور کلی آینده نفت را چگونه میبینید؟ به نظر شما نفت همچنان کالایی استراتژیک در عرصه جهانی می باشد؟

نیک میدانیم تغییراتی که با ورود تکنولوژی های نو به عرصه خصوصی و اجتماعی بشر حادث شده است شکل و میزان تسهیم نیازها را چگونه دچار تغییر نموده است. شغلهای جدید، نیازهای جدید و در نهایت تجارت یا بازار جدید. پر واضح است که در سایه این تغییرات –گرچه معتقدم کلیت تعیین کنندگی سردمداران سرمایه داری/ نئولیبرالی بر بازار مصرف و حتا نیازهای تلقین شده جوامع بشری همچنان پابرجاست- تعیین کنندگان سنتی بازار از جمله نفت و طلا شاهد کاهش وزن استراتژیک خود در معادلات اقتصاد-قدرت جهان خواهند بود. آنچه مسلم است شکل اداره نامحسوس جهان به دست چرخه های سرمایه داری بر مدار خویش برقرار بوده و این میان فقط کالاهای استراتژیک فعلی جای خود را به کالاها و بازارهای نو ظهور از جمله آب، دانش و تکنولوژی خواهند داد. شاید اکنون باور این مطلب سخت باشد که کمی بیشتر از 200 سال پیش به قبل «نمک» از استراتژیک ترین کالاهای جهان بوده و منازعات بسیاری بر سر تصاحب بیشترین سهم از آن رخ داده است که به مرور با ظهور نفت و به دنبال آن رشد صنعت، فراوانی نمک را بدانجا رساند که امروزه این کالا به یکی از ارزانترین کالاهای اساسی بشر تبدیل شده است. 

در خصوص نفت نیز با توجه به افزایش چشمگیر انرژی های نو و تجدید پذیر این انتظار می رود که در آینده قیمت نفت همچنان به صورت کاهشی ادامه یابد البته تا زمانی که هزینه تولید نفت از هزینه فروش آن کمتر باشد. شاید اکنون دلیل افزایش 2.4 برابری تولید نفت خام توسط آمریکا در 12 سال گذشته، تعیین کنندگی آمریکا در وضع تحریم های نفتی برای برخی کشورها از جمله ایران –که کاهش عرضه تحریم شده گان توسط آمریکا، روسیه و عربستان جبران شده است-  برای خوانندگان عزیز روشن تر باشد. گواه این موضوع تلاش حداکثری آمریکا و همپیمانان او در تصاحب بیشترین سهم در عرضه جهانی نفت خود -در مدت زمانی که همچنان قیمت فروش نفت از هزینه تولید آن بیشتر است- در مقایسه با سایر رقبا میباشد. 

 نقش آمریکا را در معادلات نفت جهان چگونه می بینید؟ ایران در این مورد چه جایگاهی خواهد داشت؟

باید توجه داشت که آمریکا به دلایلی چون طراحی پالایشگاهی بر مبنای نفت سنگین اپک/خلیج فارس، عدم دسترسی ایلاتهای مختلف به نفت داخلی و خطوط لوله داخلی، نیاز به تولید فرآورده های مختلف از نفتهای خام مختلف همچنان *وارد کننده نفت نیز می باشد. البته میزان واردات نفت خام از 10 میلیون بشکه در روز برای سال 2004 به 386,3 میلیون بشکه در روز برای سال 2019 رسیده و همچنان رو به کاهش می باشد. 

 

ازطرفی تولید نفت خام آمریکا از 5 میلیون بشکه در سال 2008 به 12 میلیون بشکه در روز در سال 2019 رسیده است.

 

پر واضح است که علاوه بر افزایش مصرف نفت در داخل کشور آمریکا، میزان صادرات نفت نیز افزایش و بخش عمده ای از آن جایگزین کاهش تولید اپک –که به منظور حفظ بهای نفت توسط اپک اتخاذ شده است- و همچنین تحریم فروش نفت کشورهای چون ونزوئلا و ایران می باشد. اعداد و ارقام فارغ از دیگر معادلات جهان و تفاوت در نوع فرآورده های منتج از نفت خام گویای تعیین کنندگی کشور آمریکا در معادلات نفتی جهان می باشد. این امر چه خوشایند ما و دیگر کشور ها باشد چه نباشد واقعیتی ملموس می باشد که متاسفانه سوگیری های اخیر اپک و کاهش جایگاه ایران در اپک از دهه 70 میلادی تا کنون سبب گردیده ایران بابت سیاستهای آمریکا و اپک متضرر گردد.

با توجه به کاهش قیمت نفت، محدودیت های فروش نفت برای ایران، تعیین کنندگی آمریکا در میزان تولید منطقی نفت و بهای آن؛ بر می تابد تا ایران نیز با تجربه دیگر کشورهایی که با درک تنزل تدریجی بهای نفت و انرژی های جایگزین آن آینده ای مبتنی بر اقتصاد بدون اتکا به فروش نفت –کما اینکه کشورهای چون چین ، آلمان، کره جنوبی، ژاپن و ... وارد کننده صرف نفت خام هستند- طرح ریزی، پایش و به اجرا درآید. کاری که معتقدم برای نیل به آن هنوز در ابتدای راهیم و هرگونه حرکت در آن درگیر پیچ و خم بروکراسی و مقاومتهای داخلی سنتی ناشی از اتکای بیش از 100 ساله به فروش نفت به عنوان راحت ترین و سهل الوصولترین شیوه کسب درآمد در حکومتهای قاجار، پهلوی و جمهوری اسلامی ایران بوده است. راهی که همچنان به شکل ملموسی اصرار بر ادامه آن داریم و بنده معتقدم آمار ها و ارقام اعلام شده در خصوص افزایش صادرات غیر نفتی و رونق صنعت غیر واقعی است به نحوی که وضعیت اقتصاد و معیشتی هموطنان، آمار بالای بیکاری و تعطیلی واحدهای صنعتی، تورم و ... همزمان با تحریم های نفتی ایران به شکل افزایشی بروز پیدا کرده است. تحریم ها میتوانست توفیقی اجباری در کاهش اتکا به اقتصاد نفتی و از طرفی باب گشایشی متفاوت از مفهوم «قدرت» در عرصه داخلی و بین المللی باشد.

مهندس آرش چراغی

کارشناس حوزه نفت و انرژی

 

آیا این خبر مفید بود؟

ارسال نظر:

‍‍‍
این خبر را از دست ندهید
روی خط رسانه