ضرب و جرح چیست؟
برای تعریف ضرب و جرح ابتدا باید معنای ضرب و جرح را بدانیم. ضربه به معنای ضربه است و به عملی گفته می شود که عوارض آن موجب کبودی و ورم بدون خونریزی است. جرح به عملی گویند که موجب از هم گسیختگی بافت هایی بدن فرد شود و منجر به ایجاد بریدگی و پارگی در بدن می شود.
این موضوع در قانون مجازات اسلامی شامل مجازاتی از جمله حبس دیه و قصاص می شود. چیزی که در رابطه با این موضوع بسیار اهمیت دارد و آن را نسبت به سایر جرایم کیفری متمایز می کند، این است که این جرم جنبه عمومی دارد و به جامعه آسیب وارد می کند . بنابراین حتی اگر شاکی خصوصی پرونده پس از تشخیص پزشکی قانونی گذشت کند، متهم باید وجهه عمومی مجازات را بگذراند.
در برخی موارد مجازات ضرب و جرح منوط به این امر است که شاکی خصوصی پرونده شکایت کند. اما اگر شدت آن عمیق باشد و یا در طی آن از سلاح سرد مانند چاقو و یا سلاح گرم استفاده شود، قانون خود متهم را پیدا کرده و به جرم وی رسیدگی می کند.
مجازات ضرب و جرح عمدی
اگر کسی اقدام به ضرب و جرح عمدی فردی کند که این امر منجر به ایجاد آسیب و شکستگی و یا نقص عضو فرد شود، مجازات آن قصاص است .در صورت اینکه شرایط قصاص متهم مهیا نباشد، متهم به ۲ تا ۵ سال حبس و یا پرداخت دیه به شاکی پرونده می شود.
در رابطه با جنبه عمومی این جرم باید گفت بستگی به این امر دارد که این عمل به چه میزان در جامعه باعث ایجاد رعب و وحشت عمومی شود. مطابق با آن قاضی برای آن مجازات تعیین می کند
اگر ضرب و جرح به منظور دفاع از جان و مال شخص باشد دفاع مشروع محسوب می شود. اما برای اینکه ضرب و شتم دفاع مشروع تلقی شود، لازم است که دفاع شخص به مناسبت خطر باشد و بیش از حد لازم آن نباشد و حضور نیروی اتظامی و دسترسی به پلیس نیز میسر نباشد. همچنین اگر شخصی به دفاع از شخص دیگر می پردازد اگر خود فرد قدرت دفاع داشته باشد دفاع مشروع به حساب نمیاید.
اثبات ضرب و جرح
در موارد مختلف اثبات این امر متفاوت است. مرحله اول اثبات جرم اقرار است. گاهی تشخیص این موضوع تنها با نامه پزشک قانونی و تشخیص قاضی پرونده اثبات می شود. بنابراین علم قاضی هم در اثبات این امر موثر است. اما بستگی به نوع ضرب و جرح و داستان پرونده این قضیه متفاوت است. وجود شاهد نیز در اثبات این قضیه بسیار موثر است. یکی دیگر از موارد که قابل استناد می باشد، اجرای قسامه است.
اجرای حکم قصاص در جرم ضرب و شتم
برای اجرای حکم قصاص در مجازات ضرب و جرح باید محل عضوی که قرار است مورد قصاص قرار بگیرد با محل مورد جنایت یکی باشد. در مجازات قصاص مقدار آن با جنایت مرتکب شده برابر است. همه شرایط اعم از اینکه عضو سالم درقبال عضو ناسالم و یا ناقص قصاص نمی شود ، رعایت می شود.
در چه صورت ضرب و جرح عمدی محسوب می شود؟
در صورتی که قصد انجام این کار در شخص وجود داشت باشد
زمانی که شخص قصد انجام جنیت را دارد اما انتظار اتفاق پیش آمده را ندارد
زمانی که شخص نه قصد انجام جنایت و نه انتظار واقعه پیش آمده را دارد اما مجنی علیه از شرای جسمانی سالمی برخوردار نیست وشخص نسبت به این موضوع آگاهی دارد
زمانی که شخص قصد انجام جنایترا دارد اما برای این کار شخص خاصی را مد نظر ندارد
