صدای مردانه شهره لرستانی بعد هورمون تراپی | هورمون تراپی چیست؟

هورمون درمانی اساس ترانس‌سکسوالیسم (Transsexualism) است و این افراد باید تحت دو نوع هورمون درمانی قرار گیرند: مهار هورمونهای طبیعی خود فرد و تجویز هورمونهای جنس مخالف جهت ایجاد خصوصیات جنسی مربوطه. هورمون درمانی تقریباً یک سال قبل از اعمال جراحی صورت می گیرد. هورمون درمانی بالقوه می تواند عوارض خطرناک داشته باشد، بنابراین بیمار باید از نزدیک تحت نظر باشد و در ضمن آن توسط افراد خبره صورت گیرد. قبل از شروع هورمون درمانی باید عوارض، چگونگی جلسات ویزیت و پی گیری و همچنین هزینه درمان باید به بیمار توضیح داده شود.

توجه داشته باشید که عمل جراحی تغییر جنسیت (Transsexualism) از روی هوا و هوس نخواهد بود. بلکه به عنوان یک بیماری تلقی و پس از تأئید کارشناسان مربوطه انجام می شوند.

لازمه اقدام به تغییر جنسیت دو شرط اصلی زیر است:

1. بیمار باید تحصیل کرده و دارای میزان شعور اجتماعی متوسط به بالا باشد تا بتواند گفته های پزشک را درک و توانائی انجام آنها را داشته باشد.

2. توانائی مالی خوب داشته باشد.

بیمار ترانس‌سکسوال (Transsexual) پس از عبور از تمامی مراحل، در آخرین مرحله به جراح مربوطه جهت انجام اعمال جراحی ارجاع می شوند. همکاران روانشناس و روانپزشک در انتخاب این بیماران نهایت سعی و تلاش خود را می کنند و حقیتاً در این مورد سنگ تمام گذاشته و بیمار را به درستی انتخاب می کنند، ولی به تجربه من متأسفانه دو مورد فوق را در نظر نمی‌گیرند. بیماری که تحصیلات خوب و کافی ندارد و دارای IQ پائین است هر قدر هم توضیح داده می شود، اصلاً متوجه اهمیت موضوع نیست. فقط می خواهد مجوز لازم را از قوه قضائیه بگیرد. قبل از اقدام به اعمال جراحی مربوطه لازم است این بیماران یک تا دو سال تحت هورمون درمانی مناسب قرار گیرند، و اکثراً خود بیماران تصمیم می گیرند که هورمون درمانی لازم ندارند. از طرف دیگر این بیماران نیاز به اعمال جراحی متعدد دارند که بعضی ها الزامی و بعضی ها ترجیحی است. هر عمل جراحی ممکن است دارای عارضه باشد که این عوارض نیز نیاز به اصلاح دارند. مثلا دستگاه تناسلی باید در چند مرحله جراحی بشکل جنس مخالف در بیاید ولی لازم نیست حتماً برای تغییر تون صدا تارهای صوتی خود را عمل جراحی کنند. بنده در مرکزی که در خارج از کشور دوره های آموزشی را می گذراندم پس اثبات نیاز به تغییر جنسیت توسط همکاران روانشناس و قبل از دادن مجوز، بیمار به مرکز جراحی ارجاع می شد و لیست اعمال جراحی الزامی و دلخواه در اختیار بیمار قرار داده می شد و بر حسب انتخاب بیمار، می بایست قبل از دادن مجوز قانونی توسط قوه قضائیه، تمکّن مالی وی به اثبات می رسید. در ایران پس از مجوز اولیه تا زمانیکه یک عده اعمال جراحی انجام نشده اند، دادگاه مجوز نهائی برای تغییر اسم را نمی‌دهد. بنده بیماران بسیاری دارم که از تغییر جنسیت فقط تغییر لباس داده اند. مثلاً اگر پسری مجوز دختر شدن را گرفته است، فقط اکتفا به پوشیدن مانتو و روسری کرده و همینطور در جامعه می چرخد. من نمی‌دانم که آیا اینها می توانند تا آخر عمر به این سبک زندگی کنند و یا اینکه یک محدوده زمانی برای انجام اعمال جراحی مورد نیاز وجود دارد؟ بنده خودم شخصاً تا زمانیکه مطمئن نشوم بیمار از عهده هزینه های اعمال جراحی و دارو درمانی مربوطه تا آخر عمر بر نمی‌آید، اولین عمل جراحی را انجام نمی‌دهم. چون رها شدن بیمار در نیمه راه از نظر روانی خیلی پر عارضه است. بنابراین بنده از مسئولین محترم تقاضا دارم هنگام صدور مجوز لازم جهت تغییر جنسیت دو مورد فوق حتماً در نظر گرفته شوند. به تجربه من بیش از 80 درصد بیمارانیکه دارای مجوز تغییر جنسیت هستند کم سواد بوده و به هیچ وجه توانائی مالی جهت تغییر جنسیت را ندارند.

بعد از اینکه توسط افراد کارشناس مشخص شد که یک فرد واقعاً ترانس‌سکسوال (Transsexual) می باشد و مجوزهای مربوطه نیز از مراجع ذیصلاح اخذ شده است و نیاز به اقدامات درمانی جهت تغییر جنسیت می باشد، پس از جلسات مشاوره، اولین اقدام هورمون درمانی (Hormone Therapy) است. برای اینکار باید تولید هورمون خود فرد را مهار کرد و در همان حین هورمون مورد نیاز جهت تغییر جنسیت را تجویز نمود توصیه می شود که حداقل یک سال قبل از انجام اعمال جراحی هورمون درمانی شروع شود. در این مدت یک سال فرد باید کاملاً در شکل جنس مخالف بوده و سبک زندگی جنس مخالف را داشته باشد تا ببیند که آیا خانواده، جامعه، محیط کار و غیره او را تحمل می کنند، و آیا دچار مشکل خاصی شده است یا نه؟ چون اعمال جراحی که انجام می شوند غیر قابل برگشت هستند و بیمار از نظر فیزیکی نمی‌تواند به جنس اصلی خود برگردد، بنابراین در این یک سال بیمار تصمیم می گیرد که آیا ادامه درمان بدهد یا نه؟

افرادیکه تصمیم به تغییر جنسیت می گیرند به دو گروه بزرگ تقسیم می شوند:

افرادیکه هنوز دوران بلوغ خود را به پایان نرسانده اند

افرادیکه دوران بلوغ خود را به پایان رسانده اند

برای هورمون درمانی هم باید فرد مذبور حائز شرایط شروع هورمون درمانی باشد و هم اینکه دارای آمادگی شروع هورمون درمانی باشد.

معیارهای حائز شرایط بودن شروع هورمون درمانی در افراد بالغ:

دارای معیارهای علمی تشخیص ترانس‌سکسوالیسم (Transsexualism) باشد

دارای بیماری روانی که سبب اختلال در تشخیص و درمان می شود، نباشد

به اندازه کافی سواد و درک داشته باشد که سرانجام هورمون در مانی و خطرات و فواید طبی و اجتماعی آنرا بفهمد

حداقل سه ماه روان درمانی و مشاوره شده باشد

افراد بالغ قبل از شروع هورمون درمانی باید دارای معیارهای آمادگی زیر باشند:

در دوران روان درمانی و تجربه در جامعه مصمم به تغییر جنسیت (Transsexualism) باشد

تجربه کافی پیدا کرده باشد و از نظر روانی در یک شرایط پایدار باشد

از نظر ادامه هورمون درمانی قابل اعتماد باشد

بتواند هزینه های هورمون درمانی و بدنبال آن جراحی که قابل توجه نیز می باشند را فراهم کند

معیارهای حائز شرایط بودن شروع هورمون درمانی در افراد در حین بلوغ:

دارای معیارهای علمی تشخیص ترانس‌سکسوالیسم (Transsexualism) باشد

تا مرحله 2 بلوغ حداقل پیشرفت کرده باشد. از نظر علمی مراحل بلوغ هم در دختر و هم در پسر به چهار مرحله تقسیم می شوند که بلوغ از مرحله یک شروع و به مرحله 4 ختم می شود. هر کدام از این مراحل دارای خصوصیاتی است. در افراد قبل از بلوغ موقعی هورمون درمانی شروع می شود که بیمار مرحله 2 بلوغ را کامل کرده باشد.

تغییرات بلوغ در مراحل اولیه را تجربه کرده باشد تا اینکه نارضایتی وی از جنس خود واقعی باشد

دارای بیماری روانی که سبب اختلال در تشخیص و درمان می شود، نباشد

در حین درمان از حمایت کافی اجتماعی و روانی برخوردار باشد

دانش فهم چگونگی هورمون درمانی، عوارض آن و مراحل جراحی را داشته باشد.

افراد در سن بلوغ قبل از شروع هورمون درمانی باید دارای معیارهای آمادگی زیر باشند:

معیارهای لازم برای تجویز یک هورمون بخصوص بنام آنالوگ GnRH را داشته باشد

16 سال تمام داشته باشد

در شروع هورمون درمانی (Hormone Therapy) بیمار ترانس‌سکسوال (Transsexual) هورمونهای طبیعی خود را نیز دارد چون اعضاء تولید هورمون (بیضه ها و تخمدانها) در این مرحله خارج نمی‌شوند. هورمون درمانی سبب مهار تولید هورمونهای طبیعی خود فرد می شود و از طرف دیگر هورمونهای جنس مخالف را نیز تأمین می کند. این درمان سبب آسیب به قدرت باروری در هر دو جنس می شود. ممکن است در مدت یک سال فرد ترانس‌سکسوال از ادامه درمان و تغییر جنسیت منصرف شود، بنابراین به بیمار باید قبل از شروع هورمون درمانی توضیحات لازم در این مورد داده شود. معمولاً اسپرم مرد و تخمک زن منجمد شده و در بانک مخصوصی جهت استفاده احتمالی در آینده نگهداری می شوند.

هورمون درمانی افراد ترانس‌سکسوال (Transsexual) در حین بلوغ

تولید هورمون توسط بیضه ها و تخمدانها تحت کنترل غده هیپوفیز در مغز است. اولین قدم مهار عملکرد غده هیپوفیز می باشد که با تجویز هورمونی بنام آنالوگ GnRH خواهد بود. این دارو به شکل آمپول است و انواع مختلف دارد. بعضی از آنها را هر ماه و بعضی را می توان هر سه ماه تجویز کرد. این دارو به اسامی تجارتی متفاوت وجود دارد و توسط کارخانه های مختلف تولید شده است. باید توجه داشت محصول یک کارخانه یخچالی است و دارو باید حتما در یخچال نگهداری شود و گرنه خاصیت خود را از دست می دهد.

اولین علامت بلوغ در دختران جوانه زدن سینه ها و تجمع چربی در زیر آنها می باشد. رشد سینه ها همراه با قد کشیدن است و حدود 2 سال بعد از جوانه زدن سینه ها، پریود ماهانه شروع می شود. در پسرها اولین علامت بلوغ رشد بیضه ها است وقتی حجم بیضه بیش از 4 میلی لیتر شد اولین علامت بلوغ در پسر ظاهر شده است. وقتی حجم بیضه به 10 میلی لیتر رسید ترشح هورمون مردانه شروع شده و علائم مردانه شروع به ظاهر شدن می کنند. اولین قدم مهار تولید هورمون بیمار است. آن باید در پایان مرحله 2 بلوغ باشد و نباید زودتر شروع شود. برای مهار تولید هورمون از داروی آنالوگ GnRH استفاده می شود. آن یک داروی گرانقیمت است. اگر درمان در مراحل اولیه بلوغ صورت گیرد، علائم بلوغ ایجاد شده کم‌کم پسرفت کرده و از بین می روند ولی اگر درمان در مراحل پیشرفته بلوغ صورت گیرد، علائم بلوغ ایجاد شده پسرفت نمی‌کنند ولی پیشرفت بلوغ متوقف می شود. در دختران پس از شروع درمان، سینه ها کم‌کم تحلیل رفته و پریود ماهانه متوقف می شود، در پسران ظاهر شدن علائم مردانه متوقف شده و بیضه ها کم‌کم کوچک می شوند. یک مزیت درمان با آنالوگ GnRH این است که اگر بیمار در تصمیم خود تجدید نظر کند و نخواهد دیگر تحت عمل ترانس‌سکسوالیسم (Transsexualism) قرار گیرد با قطع دارو دوباره ظاهر شدن بلوغ از سرگرفته می شود.

بیماران در طول درمان مهاری باید از نزدیک بشرح زیر پیگیری شوند:

هر سه ماه بررسیهای زیر انجام شوند: اندازه گیری قد، وزن، مشخص ساختن مرحله بلوغ و اندازه گیری میزان LH, FSH استرادیول و تستوسترون خون.

هر سال باید بررسیهای زیر انجام شوند: تستهای کلیوی، کبدی، اندازه گیری چربیهای خون، قند و انسولین خون و هموگلوبین گلیکولیزه، اندازه گیری تراکم استخوان و اندازه گیری سن استخوانی توسط رادیوگرافی دست چپ.

هورمون درمانی (Hormone Therapy) جهت ایجاد خصوصیات جنسی زنانه در مردان ترانس‌سکسوال (Male to Female)

ابتدا 5 میکروگرم به ازای هر کیلو از وزن بدن روزانه استرادیول تجویز می شود، سپس هر شش ماه 5 میکروگرم اضافه می شود تا اینکه میزان استرادیول روزانه به 2 میلی گرم در روز برسد.

هورمون درمانی جهت ایجاد خصوصیات جنسی مردانه در زنان ترانس‌سکسوال (Female to Male)

درمان با تجویز تستوسترون تزریقی خواهد بود. ابتدا 25 میلی گرم به ازای هر مترمربع از سطح بدن هر دو هفته تجویز می شود، سپس هر شش ماه 25 میلی گرم به دوز فوق اضافه می شود تا به 100 میلی گرم به ازای هر مترمربع از سطح بدن هر دو هفته برسد. سپس با همین میزان درمان ادامه می یابد.

در طول مدت درمان برای ایجاد بلوغ، بیمار همان بررسیهای سه ماهه و سالانه که در بالا گفته شدند را انجام می دهد.

تجویز استرادیول در زنان ترانس‌سکسوال ممکن است سبب عوارض زیر گردد:

لخته شدن خون در رگها

ایجاد توده ترشح کننده پرولاکتین در غده هیپوفیز

ایجاد نارسائی کبد

سرطان سینه

گرفتگی عروق کرونر قلب

حوادث عروقی مغز

سردردهای میگرنی شدید

تجویز تستوسترون در مردان ترانس‌سکسوال ممکن است سبب عوارض زیر گردد:

سرطان سینه

سرطان رحم

افزایش غلظت خون

نارسائی کبد

موعد شروع و ایجاد حداکثر تاثیرات هورمون درمانی در مردان ترانس‌سکسوال

اثرات                                                      شروع پس از درمان بر حسب ماه                     حداکثر تاثیر بر حسب سال

پوست چرب و ایجاد جوش جلدی                                1 تا 6                                                     1 تا 2

رشد موی صورت و بدن                                            6 تا 12                                                   4 تا 5

ریزش موی سر                                                      6 تا 12                                       باید جلوگیری کرد

افزایش توده و قدرت عضلانی                                     6 تا 12                                                   2 تا 5

انتشار مردانه چربی بدن                                           1 تا 6                                                     2 تا 5

قطع پریود ماهانه                                                   2 تا 6                             اگر خونریزی ایجاد شود باید درمان شود

بزرگ شدن کلیتوریس                                             3 تا 6                                                     1 تا 2

تحلیل واژن                                                          3 تا 6                                                     1 تا 2

کلفت شدن صدا                                                     6 تا 12                                                   1 تا 2

 

موعد شروع و ایجاد حداکثر تاثیرات هورمون درمانی در زنان ترانس‌سکسوال

اثرات                                                      شروع پس از درمان بر حسب ماه                     حداکثر تاثیر بر حسب سال یا ماه

طرز انتشار زنانه چربیهای بدن                                                3 تا 6                                                     2 تا 3 سال

کاهش توده عضلانی و قدرت عضلات                            3 تا 6                                                     1 تا 2 سال

نرم شدن پوست و کاهش چربی پوست                          3 تا 6                                                     نا معلوم

کاهش میل جنسی                                                 1 تا 3                                                     3 تا 6 ماه

کاهش نعوظ خودبخودی                                           1 تا 3                                                     3 تا 6 ماه

اختلالات جنسی مردانه                                            متغیر                                                     متغیر

رشد سینه ها                                                        3 تا 6                                                     2 تا 3 سال

کاهش حجم بیضه ها                                               3 تا 6                                                     2 تا 3 سال

کاهش تولید اسپرم                                                  نا معلوم                                                   بیش از 3 سال

کاهش رشد مو                                                      6 تا 12                                                   بیش از 3 سال