(تصویر) قدیمی‌ترین «پوست» جهان که در یک غار باستانی کشف شد

 به گزارش رصد اقتصادی؛ یافتن پوست در بقایای فسیلی دشوار است زیرا گوشت بیرونی موجودات باستانی بسیار بیشتر از استخوان‌های مستحکم‌شان در معرض خورده شدن توسط لاشخورها یا پوسیدگی است. اما دیرین‌شناسان در درون فرورفتگی‌های تقریباً 288 میلیون‌سالۀ غاری در ریچاردز اِسپِر اوکلاهاما، بقایایی از یک پوست فسیل‌شده‌ی واقعاً باستانی را یافته‌اند که به روشی بسیار غیرعادی حفظ شده است.

این تکه‌های پوست فسیلی و نقش‌های پوستی مختلف، متعلق به برخی از نخستین آب‌پرده‌داران (گروهی از جانوران دارای ستون فقرات و چهار اندام) هستند. این حیوانات مارمولک‌مانند از نخستین موجوداتی بودند که تمام عمر خود را در خشکی و دور از لبه آب زندگی می‌کردند و بدنشان از پوست سنگریزه‌ای و فلس‌مانند پوشیده شده بود. فسیل‌های تازه کشف‌شده، قدیمی‌ترین نمونه از پوست سالم‌مانده هستند که تاکنون کشف شده است، به بیان دیگر، آن‌ها حدود 130 میلیون سال قدیمی‌تر از رکورددار قبلی هستند و نه تنها بافت خارجی پوست، بلکه ساختار داخلی روپوست (بیرونی‌ترین لایه پوست مهره‌داران) را نیز شامل می‌شوند.

دیرین‌شناسان سالهاست به ریچاردز اِسپِر بازگشته‌اند. اِتان مونی، نویسنده این مطالعه و دیرین‌شناس دانشگاه تورنتو می‌گوید: «این یک مکان استثنایی است. صدها میلیون سال پیش، رسوبات ریزدانه شکاف‌های یک سیستم غار باستانی را پر کردند و بقایای آب‌پرده‌داران اولیه و سایر حیوانات را درون خود دفن کردند. با این حال، چیزی که ریچاردز اسپر را خاص می‌کند، تعامل منحصر به فرد بین رسوبات غار غنی از خاک رس، کمبود اکسیژن و نفتی است که از سنگ‌های غار تراوش می‌کند.»

بیشتر موجودات زنده پس از مرگ پوسیده شده و کاملاً از بین می‌روند و هیچ اثر فسیلی باقی نمی‌گذارند. حفظشدگی اتفاق نادری است و یافتن پوست از آن هم غیرعادی‌تر است. در این مورد، بقایای حیوانی احتمالاً در منطقه نسبتاً خشکی از غار با اکسیژن کم مدفون بودند. پوست سخت، با پوسته‌هایی از جنسی مشابه ناخن، می‌توانست خشک شود و با استخوان‌های حیوان دفن شود.

وقتی بقایای جانوران ماقبل تاریخ در غار ریچاردز اسپر دفن شد، هیدروکربن‌ها از سنگ غار به بیرون نشت کردند تا با رسوبات ترکیب شوند و آنچه را که مونی «فسیل‌های نفیس» می‌نامد ایجاد کنند. این روغن، برآمده از بقایای دگرگون‌شده موجودات فسیلیِ قدیمی‌تری است که حدود 330 میلیون سال پیش در دریاها می‌زیستند. بقایای ارگانیک اساساً به نفت تبدیل شدند و سپس با پوست و استخوان حیوانات مدفون در غار فعل و انفعال کردند و پوست را با جزئیات سه‌بعدی حفظ کردند. آن فسیل‌ها به ایجاد فسیل‌های جدیدی کمک کردند که صدها میلیون سال زنده مانده‌اند.

مونی و همکارانش نمونه‌های متعددی از پوست و نقش‌اندازی‌های پوستی حفظشده را میان نمونه ریچاردز اسپر شناسایی کرده‌اند. تمام نمونه‌ها از موجوداتی گرفته شدند که تقریباً در یک زمان می‌زیستند، اگرچه بیشتر آن‌ها تکه‌های پوست جداشده از حیواناتی هستند که زمانی آن‌ها را پوشش می‌دادند. برخی از آن‌ها الگوهایی شبیه تمساح‌های مدرن دارند. با این حال، چشمگیرتر از همه، پوست حفظشده روی فسیل موجودی به نام Captorhinus aguti است. فسیل این خزنده اولیه شامل بخشی از پوست آن می‌شود که در 24 نوار پشت جمجمه قرار گرفته است. این بقایا چیزی هستند که دیرین‌شناسان به کمک آن می‌توانند ببینند بدن کاپتورینوس چگونه بوده است.

فردریک اسپیندلر دیرین‌شناس موزه دایناسور آلتمولتال می‌گوید یافته‌های جدید نه تنها نادر هستند، بلکه به پر کردن شکاف اطلاعات در مورد چگونگی پوشش بدن آب‌پرده‌داران اولیه کمک می‌کنند: «من فسیل‌های زیادی دیده‌ام، اما این یکی از بااهمیت‌ترین آن‌هاست.»

یافته‌های این مطالعه فقط جنبه ظاهری ندارند. زمانی که محققان از سی‌تی‌اسکن برای بررسی جزئیات داخل پوست فسیلی استفاده کردند، متوجه شدند ساختار داخلی آن شبیه کروکودیل‌های مدرن است و همچنین مناسب حرکات راه رفتن مارمولک‌مانند پهلو به پهلوست که محققان از آب‌پرده‌داران اولیه انتظار دارند.

پوست کاپتورینوس از بیرون، پوسته‌پوسته به نظر می‌رسد. این یافته حاکی از تغییراتی است که آب‌پرده‌داران اولیه به دلیل سازگاری با زندگی زمینی‌تری نسبت به اجداد دوزیست خود متحمل شدند. اسپیندلر می‌گوید: «یک انتقال از انواع پوست دوزیستان با استخوان‌های زیرین به پوست کاملاً زمینی با پوسته‌های بیرونی سخت وجود داشت. آب‌پرده‌داران اولیه نه تنها قادر به تخم‌گذاری در خشکی و دور از آب بودند، بلکه یک لایه فلس‌مانند بیرونی به جلوگیری از خشک شدن این موجودات کمک می‌کرد». مونی می‌گوید: «نقش اصلی پوست ضخیم‌شده این است که نه تنها به عنوان سد محافظ عمل کند، بلکه از هدر رفتن آب نیز جلوگیری کند. پوست فلس‌دار، درست مانند تخم‌های احاطه‌شده در پوسته، راه‌هایی بود که آب‌پرده‌داران اولیه حین نزدیکی بیشتر و بیشتر به قلمروی زمینی، رطوبت را درون خود حفظ کنند».

در حالی که پوست کشف شده در ریچاردز اسپر در حال حاضر قدیمی‌ترین در نوع خود شناخته شده است، تکامل پوست فلس‌دار باید زودتر اتفاق افتاده باشد.

اسپیندلر می‌گوید: «سایر فسیل‌ها درباره زمان‌بندی این مرحله تکاملی به ما خواهند گفت، اما مطالعه جدید اساساً در حوزه تنوع انواع پوست مهم است.»

این فسیل‌ها نوعی نقطه عطف برای زمانی هستند که آب‌پرده‌داران در خشکی مستقر بودند و خصوصیات اساسی موجودات بعدی مانند پستانداران کرک‌دار و دایناسورهای پردار را پیدا می‌کردند. از میان تمام نوآوری‌های تکاملی مربوط به زندگی در خشکی، پوست سخت در جایگاه بالایی قرار دارد.