همایش تخصصی تاب‌آوری | فاطمه باقری
مدیرعامل فولاد خوزستان: تولید فولاد در ایران دیگر صرفه اقتصادی ندارد | مجموعه عوامل شکل‌گیری بحران در برخی حلقه‌های زنجیره تولید فولاد ایران
مدیرعامل فولاد خوزستان در حاشیه اولین همایش تخصصی تاب‌آوری در صنعت فولاد با اشاره به مشکلات کمبود و گرانی حامل‌های انرژی، قیمت‌گذاری دستوری و وضع عوارض صادراتی، گفت: در کنار این مشکلات، کاهش ۶۰ هزار میلیارد تومانی سود شرکت‌های بورسی زنجیره فولاد در حال حاضر سبب شده است که تولید فولاد در ایران که دارای مزیت نسبی سنگ آهن و انرژی ارزان بود، دیگر صرفه اقتصادی نداشته باشد.
به گزارش فاطمه باقری خبرنگار رصد اقتصادی، امین ابراهیمی مدیرعامل فولاد خوزستان که به عنوان نایب رئیس هیئت مدیره انجمن فولاد در نشست هم‌اندیشی ایمیدرو با انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران شرکت داشت، فولاد را صنعتی کلیدی و صنعت‌ساز عنوان کرد که در سال‌های اخیر با مشکلاتی روبه‌رو شده است. چالش‌هایی در تامین و قیمت مواد اولیه، انرژی، قیمت‌گذاری دستوری و... که در برخی از حلقه‌های زنجیره که با رسیدن به مرز بحران زمینه‌های شکل‌گیری دغدغه «میزان تاب‌آوری صنعت فولاد» را فراهم کرده است.
اصلی‌ترین چالش‌های شرکت‌های فولادی
مدیرعامل فولاد خوزستان، قیمت مواد اولیه را یکی از چالش‌های شرکت‌های فولادی عنوان کرد که در کنار مشکلات بازار جهانی، جنگ روسیه و اوکراین و کمبود گاز ارزان‌قیمت با افزایش هزینه های مالیاتی، اصلی‌ترین چالش‌های صنعت فولاد را شکل داده‌‌اند. این چالش‌ها زمینه‌ساز افزایش هزینه‌های تولید فولاد شده و در ادامه حاشیه سود شرکت‌های فولادی را با کاهش چشمگیری مواجه ساخته است.
وی تاکید کرد: این چالش‌ها در حالی گریبانگیر صنعت فولاد کشور است که این صنعت برای افق ۱۴۰۴ تولید ۵۵ میلیون تن در سال را پیش رو دارد، البته ظرفیت تولید فولاد کشور تا سال ۱۴۰۴ به ۶۰ میلیون تن هم می‌رسد اما با توجه به چالش‌های یادشده مشخص نیست تا چه میزان از این ظرفیت را بتوان بالفعل کرد. این صنعت برای پیشروی نیاز به یک سازوکار مشخص و با ثبات دارد.
نایب رئیس هیئت مدیره انجمن فولاد، تنها راهکار موجود در خروج از بحران موجود شکل‌گرفته در زنجیره تولید صنعت فولاد را توجه نهادهای دولتی به پیشنهادات انجمن ها و نهادهای غیردولتی فولادی عنوان کرد و گفت: کاهش ۶۰ هزار میلیارد تومانی سود شرکت‌های بورسی زنجیره فولاد از دیگر مشکلات این صنعت است که احتمالا از دست رفتن امتیازات سرمایه‌گذاری در صنعت فولاد کشور وجود دارد
ابراهیمی افزود: امروز کار به جایی رسیده که اگر امروز مجموع ارزش دارایی‌های شرکت‌های فولادی به سپرده بانکی تبدیل شود، سوددهی آن از آنچه در صورت‌های مالی شرکت‌ها مشاهده می‌شود بیشتر است. شرکت‌های بورسی زنجیره فولاد در سال گذشته، ۱۳۰ هزار میلیارد تومان سود دادند که این رقم در سال جاری به ۷۰ هزار میلیارد تومان نزول خواهد کرد و آنچه این افت سود را رقم می‌زند، افزایش قیمت حامل‌های انرژی و کاهش میزان تولید برآمده از محدودیت در عرضه انرژی است.
مدیر عامل فولاد خوزستان تاکید کرد: در اقتصاد بخش‌های مختلف همچون حلقه‌های یک زنجیره به هم متصل هستند و وقتی به زنجیره آسیبی وارد شود، این حلقه‌های ضعیف‌تر هستند که ابتدا از زنجیره جدا می‌شوند. در زنجیره فولاد هم القایی‌ها، نوردی‌ها و تولیدکنندگان گندله در صورت دفع سرمایه‌ها از زنجیره بیشتر از دیگران آسیب‌پذیرند.
تاثیر سوخت ارزان در میزان توان تولید محصولات فولادی
ابراهیمی با اشاره به تاثیر محدودیت‌های برق در میزان تولید برنامه‌ریزی شش ماهه نخست امسال، افزود: تا به امروز به واسطه اعمال محدودیت‌های برقی نزدیک به ۵۴۰ هزار تُن معادل یک و نیم ماه تولید برنامه‌ریزی شده را از دست دادیم، این حجم از تولید از دست رفته، یعنی عملا یک و نیم ماه شرکت تولیدی نداشته است.
نایب رئیس هیئت مدیره انجمن فولاد در ادامه به چالش تامین گاز در صنعت فولاد ایران پرداخت و گفت: ۷۰ درصد فولادسازان دنیا فولاد را با روش کوره‌بلند تولید می کنند، در حالی که در ایران تولید در میان ۷۰ درصد فولادسازان با روش قوس الکتریکی صورت می‌گیرد و اتخاذ این تکنولوژی بر مبنای برخورداری از گاز ارزان و امکان تولید آهن اسفنجی از سنگ آهن بوده است.
وی ادامه داد: گاز در صنعت فولاد جایگاه یک فناوری را دارد و تنها سوخت یا خوراک نیست. همچنین موضوع مهم در مورد گاز که می بایست با قیمت پایین در اختیار شرکت‌های فولادی قرار گیرد این است که این سوخت ارزان امتیاز مهم و در واقع مزیت رقابتی برای فولادسازان ایران در بازار بین‌المللی فولاد به شمار می‌آید و نقطه قوت این صنعت در رقابت با رقبای جهانی است. در نتیجه اگر قیمت گاز بیش از نرخ‌های کنونی افزایش یابد، تولید فولاد در ایران دیگر توجیه اقتصادی ندارد و پیامد این امر تعطیلی گسترده واحدهای فولادی کشور است. گفتنی است که صنعت فولاد ۵ درصد از گاز کشور را مصرف می‌کند.
صنعت فولاد کمتر از ۵ درصد گاز کشور را مصرف می‌کند
بهرام سبحانی رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد کشور نیز در اولین همایش تاب‌آوری در صنعت فولاد از ضرورت اصلاح یا توقف سیاست‌گذاری‌های مخرب صنعت فولاد در کشور سخن گفت که با وجود مشکلات، صنعت فولاد مسیر بالندگی خود را طی می‌کند و توانسته است با تولید بیش از ۳۰ میلیون تُن فولاد تولید در میان ۱۰ تولیدکننده برتر دنیا قرار بگیرد.
سبحانی با بیان اینکه در سال‌های اخیر بعضاً تصمیمات و سیاست‌هایی اتخاذ شده از آستانه تحمل صنعت فولاد خارج است و تبعات منفی را به دنبال دارد، گفت: امروز دولت باید در نقش سیاست‌گذار مشوق و بسترساز صنعت کلیدی کشور باشد، اما شاهد هستیم که در سال‌های گذشته بخشنامه‌های خلق‌الساعه مانع تولید شدند. بیشتر این بخشنامه‌ها در زمینه ورود به بازار و قیمت‌گذاری دستوری بوده است. صنعت فولاد کمتر از ۵ درصد گاز کشور را مصرف می‌کند و این چه نامهربانی است به صنعت فولاد چه از سر ناآگاهی و چه به دلایل دیگر که هنگام کمبود، گاز این صنایع قطع می‌شود، در صورتی که این صنعت در تولید ناخالص داخلی کشور ایفای نقش می‌کند، اشتغال‌زایی و ارزآوری بالایی دارد.
سهم صنعت فولاد، بیش از ۳۰ درصد از کل سودآوری بازار سرمایه است
دکتر مجید عشقی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار دیگر سخنران این همایش، بزرگ‌ترین آفت توسعه اقتصادی را ناامید کردن جامعه از اصلاح امور اقتصادی دانست و افزود: صنعت فولاد در بازار سرمایه سهمی بیش از ۳۰ درصد از کل سودآوری را به خود اختصاص داده است. تامین مالی صنعت فولاد و حفظ سرمایه گذاری‌های موجود اهمیت زیادی برای بازار سرمایه دارد. در سال گذشته بیش از ۲۰۰ همت بازگشت سرمایه به شرکت‌های بورسی صورت گرفت.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در پایان اظهار داشت: فعالان بخش‌های خصوصی و دولتی همگی یک هدف را دنبال می‌کنند اما به نظر می‌رسد در راهکارهایی که اتخاذ می‌کنند، اختلاف نظر وجود دارد. مسیر اصلاح برگزاری نشست‌های تخصصی و همایش‌های گفتمانی و دستیابی به درک واحد است.
در پایان عزت الله اکبری تالارپشتی رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس هم از همراهی مجلس با بخش خصوصی برای حل مشکلات فولادسازان خبر داد که نیازمند مدیریت عقلانی در شرایط جنگ اقتصادی است و این مهم به غیر از دانش، فکر و سرمایه بخش خصوصی به سرانجام نخواهد رسید.
